Egun hauetan, “On-line jokoak, kirol apustuak, sare sozialak… Menpekotasuna edo kondairak?” ikastaroa martxan dago Gazte Behatokian. Arduraduna Estibaliz Ansotegi gure lankidea da, psikologian lizentziatua eta Ortzadarrek kudeatzen dituen adikzioak prebenitzeko programen koordinatzailea.
Bide batez, Estibaliz ezagutuko dugu, eta joko patologikoaren prebentzioan egiten duen lan interesgarria ezagutuko dugu, batez ere gazteen artean.
Noiz hasi zineten Ortzadarren kirol apustuen eta on- line jokoen gaia lantzen?
Substantzien kontsumoari lotutako sentsibilizazio- tailerrak eta arriskuak murrizteko tailerrak abian jartzen urte asko daramatzagun arren, ikastetxe batek gai hori berariaz lantzea eskatu zigun lehenen aldia 2010. urtean izan zen. Beraz, 10 urte inguru daramatzagu on- line jokoen, kirol apustuen eta abarren gaia zuzenean lantzen.
Nolakoak izan dira urte hauek? Zer bilakaera ikusi duzue?
Lehen esku-hartzeetan ez genuen oso argi zer aurkituko genuen, ea ikasleen artean oso hedatua egongo zen, ea joko horietaz abusatzen ari ziren edo haiekin lotutako beste arazoren bat zuten pertsonak aurkituko genituen.
2- 3 lehen urteetan, tailerrak martxan jarri genituen taldeetan, oso jende gutxi ari zen jolasean edo apustuak egiten. Gehienentzat ere ezezaguna zen zerbait zen. Egia bada, urteekin eboluzio bat egon dela, eta gero eta ohikoagoa dela gutxienez pertsona bat aurkitzea (gehienak mutilak) jolasten edo apustuak egiten talde bakoitzean.
Apustu-etxeen ugaritzeak, tabernetan makinak ugaritzeak, erraz sartzeak, komunikabideetatik publizitatearekin etengabe bonbardatzeak, herritarren artean normalizatzea eragin du, eta bereziki gazteen artean, eta haien aisialdiaren parte izatera pasatzea.
18 urtetik beherakoentzat debekatuta egon arren, zein da zuek aurkitzen duzuen errealitatea?
Legeak 18 urtetik beherakoei jokoa debekatzen dien arren, errealitatea beste bat da, erabat desberdina. Adingabe asko inolako arazorik gabe jokatzen ari dira, telefono mugikorren, tableten edo ordenagailuen bidez sartzen dira, askotan lokaletan apustuak edo jolasak egiten dituzte, eta adierazten dute badakitela zein lokaletan sar daitezkeen horretarako zailtasunik izan gabe.
Horren ondorioz, gero eta ohikoagoa da adingabeak eta oso gazteak topatzea, kirol-apustuak eta on- line jokoak gehiegikeriaz erabiltzeagatik edo mendekotasun-arazoak izateagatik laguntza eskatuz.
Nabarmendu nahi genukeen beste alderdi bat mota horretako jolasetan generoari dagokionez ikusten ditugun aldeak dira; hau da, mutil gehiago aurkitzen ditugu partidetan parte hartzen, apustuak egiten eta abar. Askotan, neskek bikotekideei lokaletara laguntzen dietela baina ez dutela jokatzen esaten digute. Neskek esan digute askoz ere presentzia handiagoa dutela sare sozialetan horrelako jokoetan baino.
Zergatik jarraitzen dute jolas hauek hainbesteko arrakasta izaten?
Gizartean apustu-etxeen edo marka horiek argitaratzen dituzten pertsonaia ospetsuen aurkako presioa gero eta handiagoa den arren, irisgarritasun handiko jokoak dira oraindik ere, eta aukera ematen dute diru-kopuru txikiak, ongietorri-bonuak eta sarien berehalakotasuna lortzeko. Jokoen berezko ezaugarriek erakargarri egiten dituzte, eta, oro har, sinesmena da “niri ez zait gertatuko, nik kontrolatzen dut”.
Zer gomendio emango zenituzke gai hau gazteekin lantzeko?
Eskerrik asko Estibaliz zure lanagatik eta gurekin konpartitzeagatik!
